Na svečanom zatvaranju 66. Martovskog festivala, u Velikoj sali Doma omladine Beograda dodeljene su Gran pri nagrade najboljim filmovima koji su prikazani u takmičarskim selekcijama, i to u kategorijama: dugometražni i kratkometražni dokumentarni film, domaći i međunarodni kratkometražni igrani film, animirani film i eksperimentalni film/video art.
Dodeljene su i četiri strukovne nagrade: za najbolju režiju, za najbolju kameru, za najbolju montažu i za najbolji zvuk.
STRUKOVNE NAGRADE 66. MARTOVSKOG FESTIVALA
Članovi žirija za strukovne nagrade ove godine su bili Snežana Ivanović, montažerka i profesorka na Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu, Milan Đurđević, kompozitor filmske muzike i Aleksandar Ilić, direktor fotografije.
Najbolji zvuk – Vladimir Kerkez i Aleksandar Ranđelović – dizajn zvuka i komponovana muzika za animirani film “Bio dvaput jedan kralj”.
Obrazloženje žirija: U izuzetno jakoj konkurenciji, smatramo da su autori Vladimir Kerkez i Aleksandar Ranđelović za film “Bio dvaput jedan kralj“ imali najkompleksniji zadatak i najuspešniju realizaciju, istovremeno na planu dizajna zvuka i muzike. Dinamična pratnja radnje, karakterno podcrtavanje i doživljaj prostora, izvedeni su kao jedna organska celina sa pečatom svetskog standarda muzike i zvuka animiranog filma.
Najbolja montaža – Tamara Kostić – montaža filma “Kad sam kod kuće”.
Obrazloženje žirija: Suptilnim osećajem za tajming i filmski ritam, Tamara Kostić precizno harmonizuje brojne aspekte ovog izuzetnog dela sastavljenog od naznaka i aluzija koje svoj puni smisao dosežu u mislima gledalaca.
Najbolja kamera – Igor Lazić – kamera za filmove “Jedini” i “Gužva”
Obrazloženje žirija: Autor u dve različite filmske forme, nalazi način da precizno, jednostavno, a pre svega vizuelno interesantno, učestvuje u pričanju priče, i time daje puni umetnički doprinos filmovima koje je snimao.
Najbolja režija – Senka Domanović – režija filma “Okupirani bioskop”.
Obrazloženje žirija: Iako debituje u žanru dugometražnog dokumentarnog filma, autorka se znalački i upečatljivo bavi veoma složenom i aktuelnom temom, uspešno balansirajući između velikog broja protagonista koji nam, iako ograničeni u svojim nastojanjima večnim usudom podela, otkrivaju brojne frustracije turbulentnog vremena kom pripadamo. Ovo delo će ostati kao vredno svedočanstvo koje nas uverava da mnogo toga ipak zavisi od nas samih.
Strukovni žiri dodelio je i posebno priznanje – diplomu za Nezavisni filmski centar Filmart.
Obrazloženje žirija: Žiri nagrađuje posebnom diplomom Nezavisni filmski centar Filmart za izuzetnu selekciju filmova, koji su svojim umetničkim kvalitetom dali veliki doprinos 66. Martovskom festivalu dokumentarnog i kratkometražnog filma.
Kao i prethodne dve godine, prijatelj Martovskog festivala, kompanija Living Pictures, dodelio je specijalnu nagradu za usluge postprodukcije u vrednosti od 2000 evra. Prema odluci strukovnog žirija ovu nagradu je osvojila Aleksandrija Ajduković za režiju filma “Ibarska Highway”.
Obrazloženje žirija: Debitantsko ostvarenje u žanru eksperimentalnog filma, na jedan zanimljiv i žovijalan način prikazuje slike života sa jednog od najprometnijih putnih pravaca u zemlji. Osećaj za detalj, prostor i likove, sagledavanje naizgled normalnih situacija iz autentičnog autorskog ugla, uz izvrsnu montažu i izbor muzike, upečatljivo svedoči o duhu vremena u kom živimo.
GRAN PRI NAGRADE 66. MARTOVSKOG FESTIVALA
Kratkometražni igrani film – Selektori ovog dela programa bili su direktor fotografije Nemanja Jovanov, u nacionalnoj selekciji, a dramaturg Kristina Đuković i reditelj Darko Lungulov u međunarodnoj selekciji. Žiri je radio u sastavu: Ivan Velisavljević, dramaturg i filmski kritičar, Hristina Popović, glumica i Stefan Ivančić, reditelj.
Gran Pri za najbolji strani kratkometražni igrani film žiri je dodelio hrvatskom filmu “Nitko nije savršen” u režiji Barbare Vekarić.
Obrazloženje žirija – Međunarodna selekcija kratkog igranog filma: Preciznom režijom i uigranim glumačkim ansamblom, Barbara Vekarić uverljivo prikazuje okrutan vršnjački pritisak da se što pre seksualno odraste, koji glavnu junakinju vodi do traume.
Gran Pri za najbolji domaći kratkometražni igrani film žiri je dodelio filmu “Mi smo videli leto” u režiji Nikole Stojanovića.
Obrazloženje žirija – Nacionalna selekcija kratkog igranog filma: “Mi smo videli leto” istražuje uvek aktuelnu, univezalnu temu psihološke težine rastanka s prijateljima i odlaska iz zemlje. Reditelj stilom američkog nezavisnog film izmešta zaplet tinejdžerskog ljubavnog trougla iz lokalnog miljea i vodi ga u pravcu snolike atmosfere, dočaravajući ugodnu melanholiju leta dobro tempiranim montažnim ritmom, vizuelno dopadljivom kamerom i izvrsno odabranom muzikom. Kada se tome dodaju energična gluma i mladalačka strast ekipe, vidljiva u svakoj sceni, “Mi smo videli leto” postaje celovit i efektan film, koji zaslužuje nagradu za najbolji kratki igrani film Martovskog festivala.
EKSPERIMENTALNI FILM I VIDEO ART
Selektorka ovog dela programa je filmska rediteljka, video umetnica i umetnička direktorka festivala savremenog eksperimentalnog filma REZ, Marta Popivoda. Žiri je radio u sastavu: Igor Simić, reditelj, Marko Grba Singh, reditelj i Naomi Hening, istraživačica, umetnica i urednica projekta D’EST.
Gran pri za najbolji film u kategoriji eksperimentalni film/video art žiri je dodelio filmu “I Dance Alone”, autora Bogomira Doringera.
Obrazloženje žirija – selekcija eksperimentalnog filma i video arta: Žiri je odabrao “I Dance Alone” zbog izvanrednih konceptualnih i estetskih osobina kojima postavlja novo standard u kategoriji eksperimentalnog filma. Ovaj rad karakteriše sigurna minimalistička strategija i primena filmske tehnike dugih kadrova i ptičije perspektive, što je rezultiralo fascinantnom filmskom studijom klupske kulture i njenih osnovnih društvenih slojeva. Vizuelno hipnotički jer eliminiše upravo osnovnu pokretačku silu mase koja pleše – muziku -čime pažnju usmerava ka drugačijem nivou posmatranja, dramatizujući obrasce ponašanja pokreta mase ljudi u pokretu. Članovi žirija su jednoglasno došli do zaključka da se ovaj rad ističe zbog svoje jasne namere, metoda i estetske jednostavnosti.
Pored glavne nagrade, žiri je dodelio i posebno priznanje – diplomu filmu “Ibarska Highwaz” Aleksandrije Ajduković.
Obrazloženje žirija: posebno priznanje žirija dobija “Ibarska Highway” zbog efektne upotrebe montaže i muzike, čime je dobijen nepretenciozan i simpatičan dokumentarni film o magistrali i ljudima koje susrećemo duž autoputa.
ANIMIRANI FILM
Selektorka ovog dela programa je vizuelna umetnica i rediteljka animiranih filmova Ana Nedeljković. Žiri je radio u sastavu: Mihal Bobrovski, istoričar filma, Viola Sova, rediteljka animiranih filmova i Nikola Majdak Mlađi, snimatelj, animator, reditelj, predavač i voditelj radionica animiranog filma.
Gran pri za najbolji animirani film žiri je dodelio filmu “Radiovizija – govori Mihovil Logar”, autora Miloša Tomića.
Obrazloženje žirija: Za neograničenu radost improvizacije i eksperimentalni pristup prema transformisanju reči u ekspresivnu igru oblika i boja. glavna nagrada ide u ruke Miloša Tomića “Radiovizija-govori Mihovil Logar “.
Pored glavne nagrade, žiri je dodelio i posebno priznanje – diplomu filmu “Radiovizija-Smisao” Ive Ćirić.
Obrazloženje žirija: Naše posebno priznanje ide filmu koji na disciplinovani način tretira oblik i prevodi životnu mudrost u univerzalni jezik animacije.
DOKUMENTARNI FILM
Selektori ovog dela programa su rediteljka i producentkinja Jovana Nikolić (u kategoriji preko 50 minuta) i rediteljka Čarna Manojlović (u kategoriji do 50 minuta). Žiri za dokumentarne filmove do 50 minuta je radio u sastavu Aleksandar Govedarica, distributer, Sarita Matijević, producentkinja i Goran Radovanović, scenarista i reditelj dokumentarnih i igranih fimova.
Gran Pri za najbolji kratki dokumentarni film žiri je dodelio filmu “Jedini” reditelja Nikole Polića.
Obrazloženje žirija – selekcija dokumentarni film do 50 minuta: Film koji jakim vizuelnim jezikom i montažom uspostavlja harmoniju između sveta svakodnevnog rada i sveta umetnosti. Autor na dostojanstvan način, u odustvu političke korektnosti, tretira pojam različitosti.
Žiri za dokumentarni film preko 50 minuta radio je u sastavu Boštjan Virc, producent i scenarista, Andrijana Stojković, rediteljka i producentkinja dokumentarnih i igranih filmova i Petar Mitrić, filmski radnik.
Gran Pri za najbolji dugometražni dokumentarni film žiri je dodelio filmu “Okupirani bioskop” rediteljke Senke Domanović.
Obrazloženje žirija – selekcija dokumentarni film preko 50 minuta: Iznenađujuće snažna priča o entuzijazmu, aktivizmu, demokratiji, očekivanjima i razočaranju kroz precizno oko dokumentarističke kamere putem koje sam gledalac postaje aktivni učesnik i sudionik društvene promene. Na nemilosrdan i objektivan način autor prikazuje sve probleme direktne demokratije u okvirima zakonitosti ljudske prirode sa kojom se svaka pobuna mora suočiti pre ili kasnije. U razrušenom i duboko podeljenom društvu kakvo je naše ovaj film pokazuje moć dokumentarizma u borbi za stvaranje boljeg i pravednijeg sveta.
Pored glavne nagrade, žiri je dodelio i posebno priznanje – diplomu filmu “4 godine u 10 minuta” reditelja Mladena Kovačevića.
Obrazloženje žirija: Specijalno priznanje želimo da dodelimo filmu koji izrazitim rediteljskim pristupom i preciznim korišćenjem filmskih sredstava priča univerzalnu priču o ostvarenju sna. Ljudski snovi su lepi i komplikovani, jednostavni i nemogući i ovaj film nas na vrlo prefinjen način upoznaje i uranja u snove jednog čoveka sa kojim se mi penjemo na sam vrh sveta, ostajemo bez daha i radujemo se kao da smo tu, sa njim. Retko se filmu doživljava ovakava katarza, a filmovi koji u tome uspevaju pripadaju vrhunskim delima filmske umetnosti.
Martovski festival ove godine zatvorila je srpska premijera srednjemetražnog animiranog omnibus filma “Taj veličanstven kolač!”, u režiji Eme de Svaf i Marka Džejms Rolsa, koji je rađen stop-animacijom, sa lutkama od vune, što predstavlja svojevrsnu retkost.
Tokom ovogodišnjeg izdanja festivala publika je imala priliku da pogleda više od 100 filmova, kako u takmičarskim kategorijama, tako i u revijalnom delu programa, kao i na specijalnim projekcijama u okviru kojih su prikazano nekoliko svetskih i srpskih premijera. Pored filmova, program festivala činile su i radionice, predavanja, tribine i susreti sa autorima.
Na svečanom otvaranju festivala uručena je i Nagrada za životno delo Martovskog festivala, a ovogodišnja dobitnica je Bojana Andrić, dramaturg, scenarista, istoričar televizije, publicista.
Beogradski festival dokumentarnog i kratkometražnog filma, popularni Martovski festival, najstariji je domaći filmski festival. Od svog prvog izdanja bio je najvažnija, a u nekim periodima i jedina, platforma u okviru koje su domaći filmski autori mogli da prezentuju publici i inostranim kolegama svoje dokumentarne, eksperimentalne, animirane i kratke igrane filmove. Od 2017. godine, u organizaciji Doma omladine Beograda, festival se fokusira na domaću filmsku produkciju dokumentarnih, TV dokumentarnih, kratkih igranih, animiranih i eksperimentalnih filmova, postajući tako nacionalni festival u punom značenju te reči.
