Lingvisti koji sastavljaju britanski Oksfordski rečnik izabrali su reč godine i to je -“post-truth” (naknadna istina).
Ta reč odražava stanje u kojem su činjenice manje važne od emocija, kao što je sada, posle odluke Velike Britanije o izlasku iz Evropske unije (EU) i posle pobede republikanca Donalda Trampa na predsedničkim izborima u SAD, koju mnogi nisu očekivali.
“Post-truth” se koristi kao pridev i odnosi se “na okolnosti u kojima objektivne činjenice imaju manji uticaj na oblikovanje javnog mnjenja nego emocije i reakcije u društvu, ili lični i pojedinačni stavovi”.
Da bi reči bile unete u Oksfordski rečnik, moraju da se koriste najmanje 10 godina u medijima ili u književnosti, a u slučaju termina “naknadna istina” dodatni kriterijum je bilo “jačanje društvenih mreža kao izvora informacija i sve veće nepoverenje prema činjenicama koje iznosi establišment”, saopštila je redakcija.
Izraz “naknadna istina” je 2016. godine postao “glavna reč u političkim komentarima i koršćena je 2.000 odsto više nego prethodnih godina, u kontekstu Bregzita i Trampove pobede”, naveli su lingvisti.
Prema Oksfordskom rečniku, termin “postistina” je prvi upotrebio pokojni srpsko-američki dramski pisac, scenarista i romansijer, dobitnik Oskara Stiv Tešić (1942-1996).
U članku u časopisu “Nejšn” (The Nation) o američkom skandalu Iran – Kontra i o ratu u Persijskom zalivu, Tešić je napisao: “Mi, kao slobodni ljudi, slobodno smo odlučili da hoćemo da živimo u nekakvom postistinskom svetu”.
Ima dokaza da je taj izraz korišćen i ranije, pre Tešićevog članka, ukazuje Oksfordski rečnik, “ali je tada značenje izgleda bilo jasno: ‘pošto se istina saznala’, a ne kakvo je sada: da je istina sama po sebi postala nevažna”.
Oksfordski rečnik dodaje da je novije, šire značenje prefiksa “post-“, to što on “ne samo da se jednostavno odnosi na neko vreme posle neke situacije ili događaja – kao u složenici ‘post-war’ (posleratni), već u terminu ‘postistinski’ dobija značenje ‘pripadanja vremenu u kojem je neki koncept postao nevažan’ “.
Ta nijansa potiče iz druge polovine 20. veka, iz složenica kao što su “postnacionalni” (post-national, 1945) i “postrasni” (post-racial, 1971), naveo je Oksfordski rečnik.
Izvor: Tanjug.rs
